Kể từ ngày 1/1/2025, Nghị định 168/2024 chính thức có hiệu lực, mức phạt vi phạm giao thông tăng gấp 4 - 5 lần so với trước đây. Điều này khiến nhiều người tham gia giao thông ngần ngại trong việc vượt đèn đỏ, ngay cả khi gặp các xe cấp cứu, cứu hỏa hoặc các xe ưu tiên khác.
Theo đại diện Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an, các lái xe vượt đèn đỏ để nhường đường cho các xe ưu tiên thuộc trường hợp "tình thế cấp thiết" sẽ không bị xử phạt vi phạm hành chính.
Tại Điều 23 Luật Hình sự sửa đổi năm 2017, hành vi vượt đèn đỏ để nhường đường cho xe ưu tiên đang thực hiện nhiệm vụ khẩn cấp được coi là hành động trong tình thế cấp thiết.
Điều này có nghĩa là người điều khiển phương tiện phải gây một thiệt hại nhỏ hơn (vượt đèn đỏ) để ngăn ngừa thiệt hại lớn hơn (cản trở xe ưu tiên). Do đó, hành vi này không bị xử phạt hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự.
 |
| Vượt đèn đỏ để nhường đường cho xe ưu tiên không bị xử phạt. Ảnh minh hoạ. |
Ngoài ra, Điều 11 Luật Xử lý vi phạm hành chính cũng quy định rõ rằng, không xử phạt hành vi vi phạm trong tình thế cấp thiết; đồng thời Khoản 5 Điều 27 Luật Giao thông đường bộ số 36/2024 yêu cầu người tham gia giao thông phải giảm tốc độ, đi sát lề phải hoặc dừng lại để nhường đường cho xe ưu tiên.
Nếu vượt đèn đỏ để nhường đường, người điều khiển phương tiện cần đảm bảo dừng lại ngay sau khi vượt đèn đỏ, tránh việc tiếp tục di chuyển dẫn đến vi phạm các quy định khác.
Theo Điều 27 Luật Giao thông đường bộ số 36/2024, các loại xe ưu tiên được xếp thứ tự như sau: Xe chữa cháy; Xe của lực lượng quân sự, công an hoặc đoàn xe có Cảnh sát giao thông dẫn đường; Xe cứu thương đi làm nhiệm vụ cấp cứu; Xe hộ đê; Xe làm nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc tình trạng khẩn cấp khác; Đoàn xe tang.
Người dân cần quan sát tín hiệu của xe ưu tiên (đèn nhấp nháy, còi) và thứ tự ưu tiên của xe để nhường đường đúng luật. Đặc biệt, cần nhớ rằng việc nhường đường cho xe ưu tiên không chỉ là quyền, mà còn là trách nhiệm được quy định tại Luật Giao thông đường bộ.
Ngoài ra, trường hợp người dân vô tình vi phạm khi tín hiệu đèn giao thông gặp trục trặc, đột ngột chuyển màu hay chuyển màu khi chưa hết thời gian đếm giây nhưng không đổi màu đèn cũng không bị xử phạt.