Ông đánh giá thế nào về thực trạng giao thông Hà Nội sau mở rộng địa giới hành chính?
- Năm 2008, Hà Nội được mở rộng địa giới ra gấp hơn 3 lần. Đây là cơ hội để Thủ đô phát triển mạnh mẽ và toàn diện hơn. Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Thành ủy, HĐND, UBND TP, Sở GTVT và các đơn vị, địa phương đã nỗ lực không ngừng trong 10 năm qua. Có thể nói, kinh tế - xã hội của Hà Nội đang được vận hành trên một nền tảng hạ tầng giao thông phát triển, mang đậm dấu ấn của một đô thị năng động, hiện đại và văn minh.
Việc mở rộng địa giới hành chính đã mang lại những thuận lợi, khó khăn gì cho giao thông Hà Nội, thưa ông?
- Thuận lợi có rất nhiều. Trước hết là phương án mở rộng đã được nghiên cứu, phân tích, đánh giá kỹ lưỡng trên tổng thể, toàn diện; được Nhân dân Thủ đô và cả nước đồng thuận, ủng hộ. Tiếp đó là sự quan tâm, tạo điều kiện tối đa của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành T.Ư. Hà Nội mở rộng cũng có tiềm năng đất đai tốt hơn, thuận lợi cho phát triển và tái cấu trúc đô thị cả về không gian kinh tế lẫn hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông theo hướng văn minh, hiện đại.
Nguồn lực con người được bổ sung dồi dào hơn, đáp ứng được yêu cầu quản lý và phát triển mới của Thủ đô. Nói chung, việc mở rộng địa giới chính là cơ hội để quy hoạch, phát triển đồng bộ, bền vững các lĩnh vực kinh tế - xã hội của Thủ đô, trong đó có kết cấu hạ tầng GTVT.
Tuy nhiên với quy mô, vị thế mới, Thủ đô cần có quy hoạch GTVT mới; phải mất khá nhiều thời gian, công sức mới lập ra được và đảm bảo tính đồng bộ, kết nối cũng như kế thừa quy hoạch của các địa phương trước khi mở rộng. Ngoài ra, nhu cầu đi lại và phương tiện giao thông trên địa bàn Thủ đô ngày càng tăng cao, có xu hướng tập trung, gây áp lực lớn cho giao thông nội đô.
Trong khi đó, điều kiện cơ sở hạ tầng giao thông tại các địa phương còn chưa đồng đều, thiếu tính kết nối. Kéo theo đó, việc quản lý, đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông cũng gặp không ít khó khăn, đặc biệt là nhu cầu về vốn đầu tư.
Vậy trong 10 năm qua, hạ tầng giao thông Thủ đô được đầu tư và thay đổi như thế nào thưa ông?
- 10 năm qua, dưới sự chỉ đạo quyết liệt, định hướng chính xác của Chính phủ và chính quyền TP, các nguồn lực, thế mạnh về đất đai, con người, công nghệ… của từng quận, huyện sau khi hợp nhất đã được khai thác, phát huy và sử dụng hiệu quả. Theo đó, hệ thống hạ tầng giao thông của Hà Nội cũng đã phát triển mạnh mẽ cả về chất và lượng.
Kết quả thực tế là 6 tuyến cao tốc kết nối vùng, lấy Thủ đô làm trung tâm đã hoàn thành, đưa vào khai thác như: Hà Nội - Lào Cai; Hà Nội - Hải Phòng; Pháp Vân - Cầu Giẽ... Đây là những tuyến đường vô cùng quan trọng, thúc đẩy giao thương, văn hóa, góp phần khẳng định vị thế và sự phát triển ổn định, bền vững của Thủ đô.
Trong nội tại, Hà Nội đã và đang tích cực triển khai xây dựng nhiều tuyến đường như: Vành đai 1; Vành đai 2; một số đoạn tuyến của Vành đai 2,5; Vành đai 3; 3,5...; Mở rộng cảng hàng không Quốc tế Nội Bài; đưa vào vận hành tuyến xe buýt nhanh BRT 01; 9 cầu vượt thép bắc qua các điểm “đen” UTGT. Ngoài ra, TP đang phối hợp với Bộ GTVT tiếp tục đẩy nhanh tiến độ nhiều công trình giao thông có ý nghĩa quan trọng như các tuyến đường sắt đô thị: số 2A (đoạn Cát Linh - Hà Đông), số 3 (đoạn Nhổn - ga Hà Nội); vành đai 3 trên cao và dưới thấp (đoạn Mai Dịch - Cầu Thăng Long); cao tốc Hòa Lạc - Hòa Bình; tuyến đường trục phía Nam tỉnh Hà Tây (cũ)...
Sở cũng đã tham mưu cho TP triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đảm bảo ATGT, trong đó có việc sửa chữa, thay thế hàng chục cầu yếu, cầu cũ tăng cường kết nối khu vực nông thôn, ngoại thành với đô thị trung tâm, đáp ứng sự mong mỏi của người dân nhiều huyện, thị thuộc Hà Tây (cũ). Có thể nói, hạ tầng giao thông đã góp phần tích cực vào xây dựng, phát triển Thủ đô sau 10 năm mở rộng.
Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Vũ Văn Viện
Hiện còn những khó khăn gì trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, thưa ông?
- 10 năm qua mới chỉ là giai đoạn đầu trên một hành trình dài đưa Thủ đô mở rộng và phát triển, bởi vậy, vẫn còn không ít tồn tại, hạn chế. Theo tôi có 3 vấn đề chính mà Hà Nội đang gặp khó khăn. Thứ nhất là hệ thống hạ tầng giao thông khung, trong đó có các tuyến vành đai, đường sắt đô thị, cầu vượt sông... chưa phát triển hoàn thiện. Thứ hai là quỹ đất dành cho giao thông tĩnh quá nhỏ, chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân. Thứ ba là nguồn vốn ngân sách đầu tư cho kết cấu hạ tầng giao thông eo hẹp, việc kêu gọi đầu tư xã hội hóa còn gặp khó khăn.
Vậy theo ông, Hà Nội cần làm gì để nâng cao năng lực hệ thống hạ tầng giao thông, đáp ứng nhu cầu phát triển trong tương lai?
- Trước mắt, Hà Nội cần tập trung tối đa mọi nguồn lực để đầu tư hình thành một cách hoàn chỉnh mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông khung. Cụ thể, đầu tư để cơ bản khép kín các tuyến đường Vành đai; 1, 2, 2,5, 3, 3,5, 4, 5... Trong đó bao gồm việc xây dựng các cầu vượt sông Hồng và sông Đuống như Thượng Cát, Tứ Liên, Vĩnh Tuy (giai đoạn 2)…
Đẩy nhanh đầu tư, hoàn thành một số tuyến đường hướng tâm như Trục Hồ Tây - Ba Vì; Tây Thăng Long; Hà Đông - Xuân Mai… Và một số đường trục chính đô thị chủ yếu, các tuyến giao thông có tính kết nối như Đường Trục phía Nam; Đường 70; Đường trục dọc 2 bờ sông Hồng (đoạn từ cầu Hồng Hà đến cầu Thanh Trì)… Tập trung hoàn thành dứt điểm 2 đoạn tuyến đường sắt đô thị số 2A và số 3. Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, đầu tư 8 tuyến đường sắt đô thị theo quy hoạch. Quan tâm, thúc đẩy các loại hình vận tải đường bộ, đường sắt, hàng không, đường thủy cùng song hành phát triển.
Bên cạnh đó cũng cần quan tâm đặc biệt đến hệ thống giao thông tĩnh, sớm hoàn thành 4 bến xe khách liên tỉnh: Yên Sở, Cổ Bi, Sơn Tây, Đông Anh; 6 Bãi đỗ xe ngầm bên trong Vành đai 3; một số bãi đỗ xe ngầm, nổi và cao tầng khác trên địa bàn TP theo quy hoạch.
Ngành GTVT có vai trò thế nào trong sự phát triển chung của Thủ đô, thưa ông?
- Cán bộ, công nhân viên ngành GTVT Thủ đô luôn ý thức được trách nhiệm và vai trò của mình đối với việc phát triển kết cấu hạ tầng GTVT, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, tạo lập không gian sống văn minh cho Hà Nội. Từ đó, cán bộ, công nhân viên ngành GTVT Thủ đô luôn quán triệt, những gì đã làm được thời gian qua mới chỉ là bước khởi đầu cho một hành trình còn rất gian nan. Nhiệm vụ sẽ còn nặng nề hơn trong những năm tới đây, đòi hỏi phải nỗ lực không ngừng, phấn đấu liên tục và hy sinh không mệt mỏi mới mong hoàn thành tốt.
Xin cảm ơn ông!
Ngọc Hải (thực hiện)