Xem xét lập nhiều điểm đón trả khách cho xe hợp đồng nhằm hạn chế tình trạng dừng đỗ tùy tiện, gây mất trật tự, ATGT. Ảnh: Việt Dũng
Tuy nhiên nếu không quản chặt, những điểm dừng đỗ này sẽ nhanh chóng biến tướng thành "bến cóc” cho xe dù, xe khách trá hình, gây nhức nhối hơn cho TP.
Giảm thiểu ùn tắc
Hà Nội đang ngày càng gia tăng mật độ phương tiện, trong đó có loại hình xe hợp đồng đưa đón học sinh, cán bộ, công nhân viên, xe du lịch, hợp đồng trọn chuyến… Cùng với đó áp lực giao thông cũng gia tăng mạnh mẽ hơn, đặc biệt trong khu vực nội thành.
Trong thực tế, xe đưa đón học sinh, cán bộ, công nhân viên hàng ngày đang vô tình tạo thêm áp lực giao thông cho TP do thiếu điểm dừng, phải đỗ đón trả khách ở chân các tòa nhà, trong ngõ các khu dân cư đông đúc, thậm chí là xếp hàng ngay trước trường học trong giờ cao điểm, gây bức xúc cho người tham gia giao thông.
Tuy nhiên, xe hợp đồng cũng mang đến hiệu quả tích cực đối với việc giảm thiểu phương tiện cá nhân. Có xe đưa đón, các bậc phụ huynh sẽ giảm thiểu lượt chuyến đi, cán bộ, công nhân viên có thể không phải sử dụng đến xe cá nhân. Mỗi chuyến xe hợp đồng sẽ giúp giảm đi hàng chục lượt phương tiện riêng lưu thông trên đường mỗi ngày. Chính vì vậy, phía Sở GTVT Hà Nội đã đề nghị một số quận, huyện sớm bố trí thêm các điểm đón trả khách cho xe hợp đồng để giảm thiểu tình trạng dừng đỗ tùy tiện, gây mất trật tự, ATGT, đặc biệt là trong khu vực nội thành.
Trưởng Phòng Quản lý Vận tải, Sở GTVT Hà Nội Nguyễn Tuyển cho hay, đây cũng là một trong những giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng "bến cóc” tự phát. Khi các quận, huyện khảo sát, bố trí điểm dừng đón trả khách cho xe hợp đồng phù hợp với quy hoạch; công bố các bãi xe theo đúng thẩm quyền sẽ đáp ứng nhu cầu trên địa bàn, góp phần chấm dứt hoạt động của bến bãi không đúng quy định.
Trước mắt các quận: Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Cầu Giấy, Thanh Xuân cần thiết phải bố trí thêm điểm dừng đón trả khách cho xe hợp đồng hơn cả. Với hệ thống điểm dừng được thiết kế, bố trí phù hợp với tổ chức giao thông sẽ hạn chế tối đa xe đưa đón học sinh, cán bộ, công nhân viên… tiện đâu đỗ đấy, gây ùn tắc giao thông, nhất là trong giờ cao điểm.
Nhiều chuyên gia cho rằng việc bố trí thêm điểm dừng đỗ cho xe hợp đồng là hợp lý. Tuy nhiên cần phân loại xe được ưu tiên sử dụng điểm như xe chở học sinh, chở cán bộ, công nhân viên, có lộ trình cố định hàng ngày, phục vụ nhu cầu đi lại thiết yếu của người dân. Bên cạnh đó cần xem xét cả đến nhu cầu đỗ chờ của xe hợp đồng, nếu có thể nên bố trí thêm khu vực gần các trường học, công sở để hạn chế lượt xe huy động trên đường.
Chuyên gia giao thông, thạc sĩ Vũ Hoàng Chung nhận định: “Xe hợp đồng sẽ ngày càng đóng góp vai trò quan trọng trong hệ thống GTVT của Hà Nội. Nếu được tổ chức tốt, cùng với xe buýt, tàu điện, xe hợp đồng sẽ là phương tiện chủ lực để gom khách, giảm số lượng xe cá nhân tham gia giao thông trên đường”.
Quản lý, giám sát chặt không để thành "bến cóc”
Nhận định việc tổ chức mạng lưới điểm dừng chờ cho xe hợp đồng là cần thiết, nhưng nhiều chuyên gia vẫn lo ngại tình trạng biến tướng thành "bến cóc” của xe khách trá hình.
Thạc sĩ Vũ Hoàng Chung phân tích, mỗi ngày có đến hàng nghìn lượt xe khách trá hình, đội lốt hợp đồng để vào sâu trung tâm Hà Nội đón trả khách. “Hiện loại hình này rất khó xử lý, ngăn chặn, nếu có thêm mạng lưới điểm dừng chờ cho xe hợp đồng, xe trá hình sẽ lợi dụng để đón khách, gây khó khăn hơn nữa cho lực lượng chức năng”.
Về vấn đề này, Trưởng Phòng Quản lý Vận tải, Sở GTVT Hà Nội Nguyễn Tuyển cũng bày tỏ lo ngại. “Đã là điểm dừng cho xe hợp đồng thì chỉ được dành cho xe hợp đồng trọn chuyến, không thể để biến thành "bến cóc” cho xe dù, xe trá hình. Bên cạnh việc đề nghị các quận, huyện bố trí điểm dừng đỗ, Sở GTVT cũng đề xuất phải có quy chế phối hợp, kiểm tra, giám sát hiệu quả bảo đảm không để vi phạm phát sinh” - ông Nguyễn Tuyển nói.
Lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội cũng đề nghị UBND các quận, huyện, phường, xã chỉ đạo lực lượng chức năng duy trì thường xuyên, liên tục, công tác kiểm tra giám sát hoạt động tại các bến bãi, điểm đón trả khách; kiên quyết chấn chỉnh, xử lý nghiêm sai phạm để tạo điều kiện cho hoạt động kinh doanh vận tải hành khách trên địa bàn được ổn định; bảo đảm trật tự, ATGT và hành khách đi lại được an toàn.
Để tăng cường hiệu quả ngăn ngừa vi phạm, các quận, huyện cần tiếp tục rà soát, đề xuất điều chỉnh bổ sung lắp đặt hệ thống camera giám sát trên các tuyến đường, đặc biệt là khu vực có điểm dừng đỗ cho xe hợp đồng.
Các chuyên gia cho rằng, cần thiết phải có hệ thống camera giám sát tại các điểm dừng đỗ của xe hợp đồng ngay từ khi thiết kế, lắp đặt. Mỗi xe chỉ được dừng đỗ tối đa trong khoảng 5 - 10 phút, và phải là xe hợp đồng trọn chuyến. Hiện, Hà Nội đang tăng cường xử lý vi phạm của xe trá hình qua dữ liệu giám sát hành trình. Nếu có thêm hệ thống camera hỗ trợ tại các điểm dừng chờ sẽ hạn chế được không ít trường hợp cố tình lợi dụng hình thức vận chuyển theo hợp đồng để đưa đón khách liên tỉnh.
Nguyên Trưởng phòng Điều độ, HTX Vận tải Tín Lợi Vương Văn Kha chia sẻ, tốt nhất là TP Hà Nội nên có quy định rõ, chỉ xe hợp đồng đưa đón học sinh, cán bộ, công nhân viên được sử dụng điểm dừng đón. Xe du lịch, xe đưa đón khách từ ngoại tỉnh về Hà Nội phải được phân luồng vào những khu vực khác để tránh tình trạng “lập lờ”, lợi dụng. “Nếu không quản chặt ngay từ đầu, phân loại và có biện pháp ngăn chặn, rất có thể chủ trương bố trí điểm dừng đỗ cho xe hợp đồng sẽ biến tướng từ một giải pháp tốt thành vấn đề gây thêm nhức nhối” - ông Vương Văn Kha nói.
Sở GTVT đề xuất TP Hà Nội đưa ra quy chế xác định lãnh đạo UBND quận, huyện phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra tình trạng bến bãi, điểm đón trả khách tại địa bàn quản lý hoạt động không đúng mục đích, quy định.
Minh Tường