Tiềm ẩn nguy hiểm
Chiều ngày 10/2, Đội CSGT - TT, Công an TP Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang cho biết đã lập biên bản xử lý tài xế H.V.V. (SN 1981, quê Vĩnh Phúc) do có hành vi mở cửa xe không đảm bảo an toàn khiến một người đi máy bị ngã lăn nhiều vòng trên đường vào ngày 6/2.
Theo clip ghi lại, nam tài xế này đã dừng đỗ tại khu vực ngã ba thuộc TP Tuyên Quang và đột ngột mở xe ô tô khiến người đi xe máy tông trúng văng ra đường, lăn nhiều vòng. Đúng thời điểm trên, một ô tô bán tải đi đến, rất may tài xế xe bán tải đã kịp thời đánh lái tránh để không cán vào người đi xe máy.
 |
| Tài xế mở cửa xe bất cẩn khiến nạn nhân ngã lăn nhiều vòng trên đường tại TP Tuyên Quang. |
Trước đó, sáng 28/12/2024, một ô tô con dừng đỗ tại khu vực nút giao Cao Bồ, tỉnh Nam Định, bất ngờ tài xế mở cửa thiếu quan sát khiến 2 người đi xe máy lưu thông cùng chiều va chạm cửa xe, ngã xuống đường. Đúng lúc này, chiếc xe tải từ phía sau đi đến nhưng may mắn do di chuyển với tốc độ chậm nên phanh kịp thời giúp 2 người đi xe máy thoát nạn trong gang tấc.
Ngày 13/10/2024, một tài xế taxi dừng xe trên đường Trương Công Định, Bà Rịa - Vũng Tàu cũng bất ngờ mở cửa dẫn đến va chạm với một phụ nữ đi xe máy khiến người này ngã sang phần đường ngược chiều. Nạn nhân bị xe ô tô khác cán qua người, tử vong.
Theo các chuyên gia, hành vi mở cửa xe lên xuống khi điều khiển ô tô tưởng chừng là việc đơn giản, nhưng nếu không chú ý quan sát, bất cẩn thì đây là một nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng.
Chuyên gia giao thông, thạc sỹ Đỗ Cao Phan cho rằng, nguyên nhân gây tai nạn khi mở cửa xe bất cẩn thường liên quan đến một số yếu tố chính như: Người lái xe mở cửa thiếu quan sát, không kiểm tra xung quanh, đặc biệt là trong những khu vực đông đúc, có thể dẫn đến va chạm với người đi bộ, xe đạp hoặc các phương tiện khác.
Người lái xe mở cửa quá vội vàng không quan sát tình hình giao thông hoặc không sử dụng kỹ thuật mở cửa an toàn như "Dutch Reach" (dùng tay ở phía xa để mở cửa) nên không nhìn thấy người hoặc phương tiện đang đến gần từ phía sau, cũng có thể dẫn đến tai nạn.
Bên cạnh đó, việc đỗ xe sai cách, đỗ xe quá gần lề đường, vỉa hè hoặc khu vực hạn chế tầm nhìn khi mở cửa có thể khiến người lái xe hoặc hành khách không nhận thấy người đi bộ hoặc phương tiện đến gần.
Ngoài ra, việc mất tập trung khi lái xe như việc sử dụng điện thoại, trò chuyện trong khi đóng mở cửa xe có thể khiến người lái không chú ý đến xung quanh dẫn đến va chạm khi mở cửa.
Một số tài xế đặc biệt là những người mới lái chưa quen với các tính năng như cảm biến hoặc cảnh báo khiến họ không nhận ra nguy cơ khi mở cửa; hoặc trong điều kiện trời tối hoặc trong môi trường có tầm nhìn hạn chế, việc mở cửa mà không kiểm tra kỹ cũng có thể dẫn đến tai nạn.
Nâng cao ý thức tài xế
Luật sư Phạm Thanh Hải - Văn phòng Luật sư Hải Thanh cho biết, theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, tài xế có hành vi: "Mở cửa xe, để cửa xe mở không đảm bảo an toàn" sẽ bị phạt từ 4 - 6 triệu đồng. Nếu mở cửa xe không bảo đảm an toàn gây tai nạn giao thông sẽ bị xử phạt tiền từ 20 - 22 triệu đồng và bị trừ 10 điểm giấy phép lái xe.
Như vậy, tài xế sẽ phải chịu trách nhiệm đối với các thiệt hại do hành vi mở cửa xe bất cẩn gây ra, bao gồm trách nhiệm pháp lý, dân sự và bồi thường.
Thạc sỹ Đỗ Cao Phan cho rằng, để nâng cao ý thức tài xế và tránh việc mở cửa xe bất cẩn gây tai nạn, xử phạt chỉ là biện pháp cuối cùng, điều quan trọng nhất là phải nâng cao ý thức cho tài xế.
Trong đó, các khóa học và chương trình đào tạo về lái xe an toàn phải bao gồm cả việc mở cửa xe đúng cách, dạy tài xế sử dụng kỹ thuật "Dutch Reach" (dùng tay đối diện để mở cửa) giúp họ buộc phải quay lại và quan sát tình hình giao thông trước khi mở cửa. Bên cạnh đó, tài xế cũng phải tự đặt ra thói quen kiểm tra gương chiếu hậu, cửa sổ và nhìn qua vai trước khi mở cửa để đảm bảo không có người hoặc phương tiện đến gần. Điều này giúp giảm nguy cơ va chạm với người đi bộ hoặc phương tiện khác.
Các chiến dịch tuyên truyền về an toàn giao thông có thể giúp tài xế hiểu rõ những rủi ro và hậu quả nghiêm trọng của việc mở cửa xe bất cẩn, đặc biệt là trong khu vực đông đúc hoặc khi đỗ xe gần vỉa hè, khu vực khuất tầm nhìn gây nguy hiểm cho quan sát và lưu thông.
Việc sử dụng công nghệ hỗ trợ như cảm biến và hệ thống cảnh báo cũng giúp tài xế nhận diện phương tiện hoặc người đi bộ gần xe khi mở cửa. Việc trang bị các tính năng này có thể giảm thiểu việc tài xế mở cửa mà không quan sát kỹ.
Cùng với các biện pháp chế tài và phạt nặng hành vi sai phạm, cơ quan chức năng có thể tăng cường giám sát hành vi của tài xế qua các phương tiện công nghệ như camera giám sát giao thông, các thiết bị theo dõi hành vi lái xe để phát hiện và xử lý những trường hợp vi phạm.
Đồng thời, khuyến khích sự giám sát từ cộng đồng thông qua việc người tham gia giao thông ghi nhận và báo cáo những hành vi vi phạm để cảnh báo và xử phạt.
Song song với đó là việc khuyến khích đỗ xe đúng cách, tránh đỗ xe quá gần vỉa hè, gần khu vực có đông người đi bộ hoặc gần các phương tiện khác khuất tầm nhìn. Các cơ quan chức năng có thể xem xét cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông như: thiết kế lề đường rộng rãi hơn, thu hồi các khu vực lề đường bị chiếm dụng tạo không gian an toàn cho người đi bộ và phương tiện khi tài xế mở cửa xe.
Trên thực tế, các vụ tai nạn do mở cửa xe bất cẩn hoàn toàn có thể ngăn chặn được bởi việc này xuất phát từ ý thức, hành vi của mỗi người. Trong đó, việc nâng cao ý thức tài xế về việc mở cửa xe an toàn là một quá trình tổng hợp từ giáo dục, đào tạo, áp dụng công nghệ hỗ trợ, xử lý nghiêm các vi phạm và cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông. Khi tài xế nhận thức rõ ràng về nguy cơ và hậu quả của việc mở cửa xe bất cẩn, họ sẽ chủ động hơn trong việc thực hiện các biện pháp an toàn.