Thói vô cảm lên ngôi và thái độ coi thường pháp luật hiện hữu

Trong khi lực lượng CSGT Thủ đô cũng như cả nước và các cơ quan chức năng chưa khi nào ngừng trăn trở, triển khai hàng loạt những biện pháp nhằm giảm ùn tắc và TNGT, thì lại có một bộ phận không nhỏ người dân, lái xe vẫn còn dửng dưng với tai nạn. Đáng xấu hổ hơn, hậu quả họ gây ra rất lớn song bản thân lại hoàn toàn vô cảm trước nỗi đau, mất mát của nạn nhân. Đây không còn đơn thuần là sự vô cảm, mà còn thể hiện thái độ coi thường pháp luật.

Gây tai nạn, bỏ mặc nạn nhân

 Dư luận trong những ngày qua không khỏi bức xúc trước hình ảnh hai nạn nhân điều khiển xe máy bị tai nạn nằm bất động trên vỉa hè. Vụ tai nạn xảy ra vào rạng sáng ngày 25-6, tại giao lộ Tân Hương, Võ Công Tồn, phường Tân Quý, quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh.

Chiếc xe máy của nạn nhân va chạm với một xe taxi do Nguyễn Tấn Phú điều khiển. Điều đáng nói, sau khi vụ tai nạn xảy ra, lái xe Phú có dừng xe, mở cửa bước xuống xem các nạn nhân ra sao. Khi thấy hai nạn nhân nằm bất động, thoi thóp dưới đất, đáng lẽ, lái xe Phú phải nhanh chóng đưa các nạn nhân đi cấp cứu, hô hoán tìm sự hỗ trợ của những người xung quanh thì lái xe này đã lạnh lùng leo lên xe rồ ga bỏ chạy. Chị Nguyễn Thị Mỹ Tiên, nạn nhân nữ trong vụ tai nạn giao thông trên đã trút hơi thở cuối cùng bên lề đường trong sự vô cảm, độc ác của lái xe taxi.

Trước đó khoảng một tháng, trên địa bàn thành phố Hà Nội xảy ra liên tiếp 2 vụ TNGT nghiêm trọng dẫn tới hậu quả chết người. Nạn nhân đầu tiên của vụ xe “điên” đâm liên hoàn trên đường Láng là một nữ công nhân vệ sinh môi trường đã bị thiệt mạng. Tiếp đến, hai người phụ nữ, người mẹ, trụ cột trong hai gia đình cũng bị tử vong bởi một lái xe ô tô. Điều đáng nói, không những nguyên nhân gây tai nạn giống nhau, cùng xuất phát từ uống rượu, bia quá nồng độ cồn cho phép, cả hai lái xe ô tô sau khi gây tai nạn đều bỏ mặc nạn nhân dưới đường và chạy trốn.

Mới đây, hai vụ TNGT liên quan đến 2 chiếc xe ô tô Honda Maza CX5 khiến nhiều người bị thương nặng ở đường 70, huyện Thanh Trì và khu vực đường dẫn lên cầu Nhật Tân, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Cả hai lái xe gây tai nạn cũng nhanh chóng rời khỏi hiện trường, để lại nạn nhân với những phương tiện nằm ngổn ngang trên đường. Riêng vụ TNGT ở Cầu Giấy, nạn nhân là một người phụ nữ bị thương khá nặng, hiện vẫn đang được cứu chữa tại bệnh viện. Đến thời điểm này, Cơ quan CSĐT - CAQ Cầu Giấy vẫn đang tập hợp thông tin, trích xuất camera, xác minh tìm kiếm lái xe gây tai nạn bỏ chạy...

Thượng tá Nguyễn Thanh Hải, Phó trưởng Phòng CSGT, CATP Hà Nội đánh giá: Trong nhiều năm qua và đặc biệt là giai đoạn hiện nay, lực lượng CSGT Thủ đô luôn đẩy mạnh quyết liệt, cũng như đa dạng hóa các hình thức, biện pháp đảm bảo TTATGT. Cùng với việc triển khai mạnh mẽ các chuyên đề về tuần tra, xử phạt những vi phạm là nguyên nhân trực tiếp dẫn tới ùn tắc và TNGT, Phòng CSGT luôn đặc biệt quan tâm tới công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức của người dân, lái xe; nhất là trong cả trường hợp các phương tiện, nạn nhân gặp nạn, biện pháp giải quyết, xử lý, cứu giúp người bị nạn ra sao... để đảm bảo hiệu quả TTATGT.

Phải coi đó là hành vi giết người...

 Cũng theo đại diện Phòng CSGT, CATP Hà Nội: Đây cũng là một trong những biện pháp nhằm cụ thể hóa Chỉ thị 01 ngày 9-1-2019 của Bộ trưởng Bộ Công an về “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác bảo đảm TTATGT của lực lượng CAND trong tình hình mới”. Việc đẩy mạnh tuyên truyền cũng là yêu cầu đầu tiên trong Chỉ thị 01 của Bộ trưởng Bộ Công an: “Đẩy mạnh công tác phối hợp tuyên truyền, giáo dục pháp luật về TTAGT; vận động toàn dân tham gia bảo đảm TTAGT gắn với phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ..., để mọi người dân nhận thức và chấp hành đúng các quy định về TTATGT, tác hại, hậu quả, cũng như lên án, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật, TTATGT....”. Đẩy mạnh tuyên truyền không chỉ dừng lại ở việc phòng ngừa TNGT, mà còn nâng cao ý thức, trách nhiệm của chính lái xe, người gây tai nạn đối với nạn nhân, cộng đồng.

Trung tá Vũ Văn Hoài, Đội trưởng Đội Tuyên truyền, điều tra giải quyết TNGT, Phòng CSGT, CATP Hà Nội cho biết: TNGT có thể xảy ra bất cứ đâu, trên tuyến đường nào nếu như người tham gia giao thông không thực hiện đúng các quy định về an toàn, đảm bảo TTATGT. Có rất nhiều vụ tai nạn xảy ra nạn nhân được lực lượng CSGT, người dân phát hiện kịp thời, nhanh chóng đưa đến những cơ sở y tế để cứu chữa, giúp cho họ thoát khỏi lưỡi hái tử thần.

Tuy nhiên, trên thực tế, có những vụ TNGT xảy ra ở thời điểm đêm tối, khu vực tuyến đường ít người qua lại thì cơ hội sống của nạn nhân lại phụ thuộc gần như hoàn toàn vào chính thái độ, lương tri, trách nhiệm của người gây tai nạn. Câu chuyện nữ nạn nhân bị thiệt mạng trong vụ TNGT với xe taxi tại TP Hồ Chí Minh vào rạng sáng ngày 25-6 là một ví dụ điển hình.

Nhìn nhận dưới góc độ đạo đức và cả pháp luật, chỉ huy Phòng CSGT, CATP Hà Nội đánh giá: Nếu như người dân nhìn thấy người bị nạn, tai nạn mà không cứu giúp thì đó là sự thất bại của nền tảng đạo đức; còn người gây tai nạn mà không cứu giúp nạn nhân, đó không chỉ là sự vô cảm, trà đạp lên đạo đức mà còn là cả thái độ coi thường pháp luật. Rõ ràng, khi đối tượng gây tai nạn dù vô tình hay cố ý thì đều biết được hậu quả đã gây ra đối với nạn nhân như thế nào. Trong Luật Giao thông cũng như các Nghị định của Chính phủ quy định xử lý các vụ TNGT đều thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm của những người có liên quan, trong đó đặc biệt chú ý đến trách nhiệm của người gây TNGT đối với nạn nhân.

Quy định đã rất rõ, song thực tế hiện nay, có không ít những lái xe gây tai nạn đã bất chấp đạo đức, pháp luật bỏ mặc nạn nhân. Từ ví dụ lái xe taxi gây tai nạn bỏ mặc nạn nhân ở TP Hồ Chí Minh vừa qua, các luật sư nhìn nhận: Hành vi của tài xế taxi hoàn toàn có thể bị khởi tố theo khoản 2 điều 132 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bổ sung năm 2017 về tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, với tình tiết "người không cứu giúp là người đã vô ý gây ra tình trạng nguy hiểm thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm".

Trong khi Phòng CSGT, CATP Hà Nội cũng như lực lượng CSGT toàn quốc đang hết sức nỗ lực triển khai quyết liệt các biện pháp đảm bảo TTATGT, kéo giảm ùn tắc và TNGT, thì sự hỗ trợ, giúp đỡ của nhân dân, người tham gia giao thông có vai trò hết sức quan trọng.

Khi ý thức người tham gia giao thông được nâng cao sẽ hạn chế ùn tắc và TNGT. Đặc biệt, trong trường hợp nếu chẳng may xảy ra TNGT, thì hậu quả để lại cũng sẽ được hạn chế hơn rất nhiều. Đây chính là mấu chốt quan trọng, góp phần thực hiện thành công những mục tiêu được đề ra trong "Năm An toàn giao thông 2019".