Chứng nhận điện tử
Theo Cục đăng kiểm Việt Nam, sau nhiều năm sử dụng, đến nay phần mềm kiểm định xe cơ giới đang sử dụng đã phát sinh nhiều hạn chế như: phần mềm được xây dựng trên nền tảng công nghệ cũ, lạc hậu; dữ liệu chưa quản lý tập trung; chưa đảm bảo về mặt bảo mật dữ liệu; hệ thống còn phân tách thành nhiều phần mềm rời rạc…
Mới đây, Bộ GTVT đã phê duyệt Đề án "Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý và điều hành công tác đăng kiểm của Cục Đăng kiểm Việt Nam. Đề án này sẽ là bước chuyển biến rất lớn đối với hệ thống đăng kiểm, tiến tới xây dựng hệ thống thông tin quản lý kiểm định xe cơ giới theo mô hình tập trung, triển khai trên toàn quốc.
Đại diện Cục đăng kiểm Việt Nam thông tin, hệ thống sẽ bao gồm các phân hệ: kiểm định xe cơ giới; thiết bị kiểm định; thẩm định thiết kế xe cơ giới cải tạo; nghiệm thu chất lượng xe cơ giới cải tạo; quản lý, thu phí sử dụng đường bộ...
Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số tại các đơn vị đăng kiểm sẽ cung cấp một số công đoạn của dịch vụ đăng kiểm như: đặt lịch đăng kiểm, tiếp nhận thông tin, trả kết quả đăng kiểm... trên môi trường trực tuyến; tự động hóa tối đa các hạng mục kiểm định dựa trên ứng dụng công nghệ.
Bên cạnh đó, thông qua ứng dụng đăng kiểm chạy trên các nền tảng di động, người dân, DN có thể dễ dàng kết nối với Cục Đăng kiểm Việt Nam; tra cứu các dữ liệu, thông tin đăng kiểm phương tiện; thực hiện các dịch vụ trực tuyến như đặt lịch đăng kiểm, thanh toán giá/phí trực tuyến...được cung cấp bởi các đơn vị đăng kiểm.
Hiện nay, Cục đăng kiểm Việt Nam đang phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Công an nghiên cứu tích hợp dữ liệu đăng kiểm phương tiện và giấy chứng nhận đăng kiểm điện tử vào ứng dụng định danh điện tử (VNeID) để tạo thuận lợi cho người dân, DN và các cơ quan quản lý nhà nước.
Cục đăng kiểm Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ nghiên cứu cung cấp hồ sơ, giấy chứng nhận đăng kiểm phương tiện dưới dạng điện tử thay thế hồ sơ, giấy chứng nhận bản giấy.
Đến năm 2030, đổi mới công nghệ để tự động hóa tối đa các công tác liên quan đến kiểm tra, kiểm định phương tiện thông qua các hệ thống thiết bị và phần mềm ứng dụng công nghệ thông tin.
Minh bạch, hiệu quả
Theo chuyên gia giao thông, thạc sỹ Đỗ Cao Phan, từ việc xây dựng phần mềm cảnh báo xe cơ giới của Cục Đăng kiểm Việt Nam thời gian qua cho thấy, các lỗi hư hỏng, khiếm khuyết của phương tiện được phát hiện tại đơn vị đăng kiểm khi được tích hợp cảnh báo lên hệ thống các trung tâm đăng kiểm toàn quốc, sẽ giúp việc kiểm định xe chặt chẽ, chất lượng hơn.
Hơn nữa, khi dữ liệu của các đơn vị đăng kiểm liên thông cũng giúp việc quản lý, tra cứu thông tin giữa các bên và các lỗi hư hỏng cần khắc phục trong lần đăng kiểm tiếp theo tăng hiệu quả.
Đến nay, Cục Đăng kiểm Việt Nam tiếp tục xây dựng, bổ sung thêm chức năng cảnh báo xe đã thực hiện cấp miễn kiểm định lần đầu. Tính năng này đã tạo sự liên thông dữ liệu, thuận lợi, minh bạch, chính xác hơn trong việc lập hồ sơ phương tiện miễn đăng kiểm.
Đồng thời cũng ngăn tình trạng chủ xe làm thủ tục lập hồ sơ phương tiện miễn đăng kiểm ở nhiều trung tâm đăng kiểm, gây khó khăn trong quản lý cơ sở dữ liệu phương tiện chung trên toàn quốc.
Qua đó, ngăn chặn một số đối tượng lợi dụng lập hồ sơ phương tiện miễn đăng kiểm tại nhiều trung tâm đăng kiểm để được nhiều cấp tem kiểm định. Sau đó, sử dụng các tem kiểm định này dán trên các phương tiện khác, không đảm bảo an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường để tham gia giao thông.
Anh Lê Thanh Phong (quận Cầu Giấy, Hà Nội) cho rằng, nếu việc thực hiện một số công đoạn đăng kiểm được ứng dụng công nghệ trong thời gian tới, làm dưới hình thức điện tử sẽ giúp rút ngắn thời gian, tinh giản thủ tục. Qua đó, giúp người dân, DN không phải xếp hàng chờ đợi đăng kiểm, nhất là ở trong những giai đoạn không may xảy ra các biến động gây ùn tắc đăng kiểm như thời gian qua.
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, việc đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác đăng kiểm là rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay nhằm đáp ứng nhu cầu về cơ sở vật chất, tăng cường năng lực trong hoạt động đăng kiểm để khắc phục các vấn đề còn bất cập.
Đồng thời, thực hiện định hướng chuyển đổi số theo các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và chương trình Chuyển đổi số Bộ GTVT đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý, tối ưu các quy trình làm việc, mà còn giúp cung cấp các dịch vụ chất lượng cao hơn.
Để thực hiện các mục tiêu nêu trên, hiện Cục Đăng kiểm Việt Nam đang khẩn trương xây dựng phần mềm liên thông cơ sở dữ liệu phương tiện để triển khai cấp giấy chứng nhận đăng kiểm điện tử thay cho bản giấy. Đồng thời, sẽ tích hợp mã QR code trên tem kiểm định của ô tô để phục vụ công tác quản lý, kiểm tra giám sát phương tiện khi tham gia giao thông của lực lượng chức năng. Dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm nay.
Huyền Sâm