 |
| Ảnh minh họa |
Trước nay, mức thu LPTB đối với cả ô tô và xe máy chạy xăng dầu đều được phân biệt theo địa phương. Tại các đô thị, TP thuộc T.Ư và TP trực thuộc tỉnh… LPTB đối với xe máy đăng ký mới là 5% giá trị xe, trong khi tại các tỉnh chỉ ở mức 2%. Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, sẽ có một số địa phương thuộc địa giới do cấp T.Ư, cấp tỉnh quản lý. Như vậy người dân ở đây sẽ phải nộp mức LPTB theo đặc thù địa phương là 5%, cao hơn mức cũ 2%. Chính vì vậy Bộ Tài chính đề xuất thu mức LPTB chung là 2% trên toàn quốc để tránh thiệt thòi cho người dân. Đây là đề xuất rất nhân văn và hướng vào lợi ích cho người dân. Tuy nhiên, cần xem xét đề xuất này trong một tổng thể định hướng chung của cả nước là giảm thiểu phương tiện cá nhân, hạn chế xe xăng dầu nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường.
Thời gian qua, LPTB được xem như một công cụ nhằm hạn chế xe cá nhân, nhất là tại các đô thị lớn. Hiện Nhà nước cũng đang miễn LPTB đối với ô tô điện để khuyến khích người dân chuyển đổi từ xe xăng dầu sang loại hình phương tiện thân thiện với môi trường hơn. Mặt khác, cả nước hiện đã có hơn 60 triệu xe máy; cá biệt như Hà Nội, có hơn 8 triệu dân nhưng đăng ký sở hữu đến hơn 6 triệu xe máy. Nếu giảm LPTB, xe máy chạy xăng dầu sẽ gia tăng nhanh hơn nữa về số lượng, nguy cơ quá tải hạ tầng và ô nhiễm môi trường không khí cũng sẽ theo đó tăng cao.
Thiết nghĩ việc giảm LPTB cho xe máy chạy xăng dầu trên toàn quốc về mức chung 2% cần được xem xét kỹ càng, tính toán đến cả những hiệu ứng của nó đối với giao thông và môi trường. Bởi những hệ lụy từ ùn tắc giao thông đang khiến cả nước, nhất là những TP phải tốn kém cả tỷ đô la mỗi năm; thiệt hại do ô nhiễm không khí còn lớn và phức tạp hơn nữa. Tiếp tục giữ nguyên mức LPTB đối với xe máy xăng có thể là công cụ tiếp tục kiềm chế phần nào sự gia tăng phương tiện cá nhân.
Hiện xe máy vẫn là phương tiện đi lại được đông đảo các tầng lớp Nhân dân ưu chuộng do tính tiện dụng và mức chi phí phù hợp. Do đó việc hạn chế xe máy vẫn gặp nhiều khó khăn. Muốn giảm thiểu phương tiện cá nhân, tích cực chuyển đổi xanh trong giao thông, cần tăng thêm LPTB với xe máy xăng, giảm đối với xe máy điện, nhất là tại các TP lớn như Hà Nội, Hồ Chí Minh...
Lâu nay Nhà nước tập trung vào việc sử dụng LPTB để hạn chế xe ô tô cá nhân mà chưa xem xét đến nó như một công cụ để hạn chế xe máy. Hơn nữa, sau khi sát nhập địa giới hành chính, nhiều địa phương sẽ trực thuộc tỉnh, TP cấp T.Ư và tốc độ đô thị hóa cũng như lượng dân cư, phương tiện sẽ tăng cao kéo theo nguy cơ ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường khó lường hơn. Bởi vậy, đề xuất áp dụng mức LPTB chung với xe máy là 2% có thể sẽ khiến chúng ta mất nhiều hơn được.
Mức LPTB đối với xe máy xăng cần được nghiên cứu kỹ, xây dựng theo hướng linh hoạt với từng địa phương như trước kia, hoặc tăng thêm trên cả nước để góp phần hạn chế xe cá nhân, khuyến khích người dân sử dụng phương tiện xanh, giao thông vận tải công cộng.
Minh Tường