Sẵn sàng tiếp nhận nền tảng ngành công nghiệp đường sắt

Chiều 8/11, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đồng chủ trì cuộc họp để nghe báo cáo đầu kỳ dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đã được xác định trong các quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng (Trung du miền núi phía bắc, đồng bằng sông Hồng), các quy hoạch tỉnh.

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, quá trình chuẩn bị đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt tốc độ cao kết nối Việt Nam - Trung Quốc phải bám sát chủ trương chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về phát triển ngành đường sắt hiện đại, đồng bộ, thống nhất với quy chuẩn, tiêu chuẩn của thế giới.

Đồng thời bảo đảm khả năng độc lập tự chủ về thiết kế, cơ khí chế tạo, quản lý vận hành; thể hiện tính nhất quán hợp tác chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, vận dụng cơ chế chính sách, huy động nguồn lực…

Đối với dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Bộ GTVT khẩn trương tăng cường năng lực cho đơn vị tư vấn trong nước thực hiện lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.

Dưới sự giám sát, đánh giá của cơ quan tư vấn độc lập có đủ năng lực chuyên môn về hạ tầng đường sắt tốc độ cao, vận hành, hệ thống nhà ga, logistics…, bảo đảm sự thống nhất, thông suốt về số liệu, thông tin với Báo cáo nghiên cứu khả thi, 

Quá trình xây dựng các gói thầu cần có sự tham gia của chuyên gia, đơn vị tư vấn độc lập về thiết kế kỹ thuật để ra đầu bài cho các gói thầu, nhằm thực hiện đầy đủ các yêu cầu của dự án từ nghiên cứu, điều tra, khảo sát, thiết kế, thi công, vận hành…

"Tất cả các đối tác nước ngoài tham gia tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát phải cam kết chuyển giao công nghệ, đào tạo cho đối tác của Việt Nam để sau khi hoàn thành dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng thì các đơn vị tư vấn trong nước có thể tự đảm nhận các dự án đường sắt tiếp theo", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nói.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ GTVT, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chuẩn bị phương án lựa chọn các doanh nghiệp trong nước sẵn sàng đầu tư, nghiên cứu, đào tạo, tiếp nhận công nghệ để hình thành nền tảng cho ngành công nghiệp đường sắt.

Về vấn đề này, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đề nghị Bộ GTVT, ngay giai đoạn lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo nghiên cứu khả thi dự án, phải thuê tư vấn độc lập, có kinh nghiệm dày dặn, trình độ và uy tín trong lĩnh vực đường sắt để hỗ trợ Việt Nam trong thẩm định tư vấn.

Bên cạnh xây dựng các tuyến đường sắt kết nối Việt Nam với Trung Quốc, việc hợp tác phải giúp phát triển ngành công nghiệp đường sắt của Việt Nam. Mục tiêu quan trọng hướng tới là ngành công nghiệp đường sắt Việt Nam có thể độc lập, tự chủ trong thiết kế, xây dựng, vận hành, quản lý, nguồn nhân lực,…

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn lưu ý việc xây dựng các tuyến đường sắt tốc độ cao phải tính toán, bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong mạng lưới đường sắt Việt Nam.

Hiện, Trung Quốc đã cung cấp khoản viện trợ không hoàn lại để triển khai lập và hoàn thành quy hoạch chi tiết tuyến đường sắt mới Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Cùng với đó, đã bàn giao kết quả nghiên cứu cho phía Việt Nam vào tháng 8/2024.

Tháng 8/2024, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch vốn năm 2024 để chuẩn bị đầu tư dự án; hiện nay, Bộ Giao thông vận tải đang tích cực triển khai lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án; đã làm việc với 9 địa phương dọc tuyến để thỏa thuận hướng tuyến, vị trí, quy mô nhà ga với các địa phương.

Đồng thời, để đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm chất lượng dự án, Bộ GTVT đã phê duyệt hỗ trợ kỹ thuật không hoàn lại để rà soát báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.

Phía Trung Quốc cũng đã cử chuyên gia sang hỗ trợ kỹ thuật từ tháng 10/2024 để phối hợp với tư vấn Việt Nam trong quá trình lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.

Theo báo cáo của Bộ GTVT, xây dựng mới tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, kết nối với cảng biển quốc tế Hải Phòng, kết nối liên vận quốc tế với Trung Quốc nhằm triển khai Kế hoạch hợp tác kết nối giữa Khuôn khổ "Hai hành lang, một vành đai" với sáng kiến "Vành đai và Con đường"; đáp ứng nhu cầu vận tải với chất lượng cao, nhanh chóng, thuận tiện và an toàn.