Làm thế nào để giảm thiểu tiếng ồn trên ô tô?

Nhằm tăng tính cạnh tranh trên thị trường, các nhà sản xuất ô tô luôn tính toán kỹ lưỡng làm sao cho giá xe thật hấp dẫn. Dễ thấy là giá ô tô hiện nay ngày càng bình dân hơn. Chỉ với ngân sách mua xe tầm 400 triệu là đã có thể sở hữu ngay một chiếc ô tô mới nguyên chính hãng.

Tuy nhiên, làm sao giữ giá rẻ trong khi vẫn phải đảm bảo xe vận hành an toàn – bền bỉ, đầy đủ các trang bị cần thiết… là một bài toán không đơn giản. Để cân đối, các hãng xe buộc phải tiết giảm một vài chi tiết không quá quan trọng. Đây chính là lý do dòng ô tô phổ thông thường không được chú trọng nhiều về phần cách âm.

Ở các dòng xe bình dân, nhà sản xuất dùng rất ít hoặc hầu như không dùng vật liệu cách âm – tiêu âm cho xe. Với xe giá rẻ, cách âm chủ yếu đến từ việc “tận dụng đồ sẵn có”. Đầu tiên là sử dụng phủ sàn nỉ vừa rẻ lại vừa có thể tiêu âm.

Vì vấn đề cách âm – tiêu âm không được quan tâm nhiều nên “khả năng cách âm kém”, “xe quá ồn”, “xe ù ù khó chịu”… luôn là vấn đề muôn thuở mà người dùng xe giá rẻ thường xuyên than phiền. Khi bỏ ra số tiền lớn để sắm xe (thậm chí chịu cả gánh nặng mua xe trả góp) thì ai ai cũng muốn mình và gia đình có được trải nghiệm tốt nhất. Tuy nhiên, việc xe quá ồn lại ảnh hưởng khá nhiều đến trải nghiệm, dễ đem lại sự mệt mỏi.

Xe ô tô bị ồn là vấn đề nói lớn thì không quá lớn, nói nhỏ cũng không hẳn đúng. Tiếng ồn ô tô trước hết gây cảm giác khó chịu, ù tai… Nếu di chuyển đường dài tiếng ồn có thể gây mệt mỏi, căng thẳng, mất tập trung lái xe…

Tiếng ồn từ khoang máy

Khoang máy chính là nguồn âm thanh chủ yếu tạo ra tiếng ồn của động cơ. Đây cũng là khu vực cách âm khó nhất. Về nguyên tắc thì cần phải có miếng dán cách âm ở khoang máy và khoang ghế ngồi.

Thông thường, tiếng ồn từ động cơ diesel gây ra lớn hơn so với động cơ xăng đáng kể. Tiếng ồn từ động cơ xăng chỉ ảnh hưởng lớn khi động cơ hoạt động ở vòng tua cao. Tuy nhiên, tốc độ di chuyển trung bình của ô tô tại Việt Nam là không quá cao, và xe thường xuyên hoạt động ở chế độ vòng tua thấp nên tiếng ồn từ động cơ xăng không gây ảnh hưởng nhiều đến người ngồi trong xe.

Để khắc phục tiếng ồn từ động cơ, nhiều chủ xe thường dán cách âm từ trong khoang máy, để thức hiện được cách này thì cần phải tháo hết toàn bộ tất cả máy móc linh kiện trong khoan máy của xe. Đây là một việc làm rất phức tạp và sẽ gây tốn nhiều chi phí và nếu không may thì có thể ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của xe. Vậy nên các này thường ít người dùng hoặc gần như không dùng đến.

Còn nhiều tài xế dán cách âm trong cabin xe, đây là cách được thực hiện phổ biến hơn. Nguyên tắc của cách này là tháo hết taplo rồi dán cách âm vách ngăn từ bên trong cabin. Cách này có một nhược điểm đó là phải tháo evaporator ra nên dùng cách này là phải thay luôn ga điều hòa. Nhưng cách làm này không tốn nhiều thời gian, không quá phức tạp và giá cũng không hề cao nên đây là cách được sử dụng rộng rãi.

Thêm một vấn đề đó là vật liệu cách âm cho khoang máy. Lựa chọn tốt nhất đó là sử dụng những vật liệu cách âm làm bằng nhôm. Bởi vì như vậy sẽ vừa giúp cách âm tốt mà cũng giúp chống được nhiệt từ khoang máy. Ngoài miếng dán cách âm ở vách ngăn, các thợ thi công còn dán thêm một miếng cách âm ở nắp capo để vừa cách âm vừa cách nhiệt.

Nhiều chuyên gia còn chỉ ra rằng, sau một thời gian hoạt động, cao su chân máy thường bị lão hoá, kém đàn hồi và dẫn tới tiếng động lớn hơn. Do đó, thay thế hoặc gia cố cao su chân máy cũng là một cách để giảm bớt tiếng ồn cho xe.

Tiếng ồn vọng từ lốp xe

Loạt tiếng ồn này phổ biến ở những chiếc xe phổ thông hay những chiếc xe thể thao sử dụng mâm cỡ lớn, lốp mỏng và phuộc cứng. Những loại xe này khi đi vào đường xấu hay mặt đường trải đá mi lớn, đa số ai cũng sẽ cảm nhận được tiếng ồn tạp âm từ lốp và gầm xe vọng lên mang đến sự khó chịu.

Hốc bánh xe cũng là nơi truyền vào những tiếng ồn, rung động từ bánh xe, mặt đường vào khoang của hành khách. Chính vì thế để có thể giảm được tiếng ồn trong xe cũng có thể sử dụng vật liệu chống tiếng ồn cho phần hốc bánh. Tấm dán cách âm giúp cho phần xe tiêu giảm được âm thanh tới từ hốc bánh, hạn chế được lượng âm thanh lọt vào trong xe.

Một số loại lốp xe luôn gây ra tiếng ồn và trên những đoạn đường gập ghềnh, các loại hoa lốp khác nhau sẽ gây ra độ ồn khác nhau. Ngoài ra, sự sai lệch của các góc đặt bánh xe cũng dẫn đến sự thay đổi bề mặt ma sát của lốp xe với mặt đường và dẫn đến lốp xe gây ra độ ồn lớn hơn. Lốp xe được bơm quá căng hoặc quá non cũng ảnh hưởng lớn đến độ ồn gây ra của lốp xe trong quá trình vận hành.

Các vị trí khớp tiếp xúc thường xuyên xảy ra sự rung động như chân máy, phần tiếp xúc giữa hệ thống treo và thân xe cần có các loạt cao su để giảm độ rung động và qua đó giảm thiểu tiếng ồn. Chính do đó, cần xử lý tiếng ồn từ hệ truyền động để làm giảm tiếng ồn trên xe ô tô.

Một số người có điều kiện có thể khắc phục bằng cách đi phủ gầm có tác dụng chính là bảo vệ cho phần gầm xe trước những yếu tố tác động từ bên ngoài. Tuy việc sơn phủ gầm cho xe ô tô chỉ hạn chế 1 phần nhỏ tiếng ồn cho gầm xe nhưng cũng mang đến hiệu quả nhất định.

Tiếng ồn từ bên ngoài

Tiếng ồn gây ra từ gió ảnh hưởng lớn khi xe di chuyển ở tốc độ cao và dễ bắt gặp hơn đối với những chiếc xe SUV hay những chiếc xe có thiết kế khí động học không tốt. Ở Việt Nam, tiếng ổn này chỉ ảnh hưởng trong những lần xe đi vào những cung đường cao tốc vì tốc độ di chuyển trung bình ở nước ta hiện ở mức không cao.

Lái xe di chuyển trong đô thị, chúng ta sẽ phải đối mặt với tiếng còi xe, tiếng máy nổ, và vô vàn loại tạp âm phức tạp hàng ngày. Hầu như cách thiết kế thông thường không hỗ trợ cách âm hoặc tiêu âm ở cửa xe. Chỉ đơn giản là một lớp tappi bằng nhựa và một lớp vỏ xe bên ngoài. Đó là lí do âm thanh bên ngoài rất dễ lọt vào thông qua cửa xe.

Một giải pháp tốt nhất cho trường hợp này là gia cố cả lớp vỏ cánh cửa lẫn lớp tappi. Miếng dán cách âm dán trực tiếp vào lớp vỏ xe, tốt nhất là nên lựa chọn lớp vỏ bằng nhôm để vừa có thể cách âm vừa có thể chống nhiệt. Phần tappi thì có thể dùng bông sợi, mút xốp hoặc miếng dán tiêu âm dán ở phía trong.

Bên cạnh đó, nhiều lái xe đã gỡ tấm ốp trong và các bộ phận của cánh cửa cho đến khi chỉ còn bộ khung tôn. Lau sạch bụi bẩn, dầu mỡ, dùng băng dính bọc những thanh nối nhằm giảm âm do va chạm hoặc rung lắc trong quá trình di chuyển. Phủ lên mặt trong của tôn một lớp sơn đặc biệt và một lớp xốp chuyên dụng dày dán lên lớp sơn đó để dập tắt sự cộng hưởng của âm thanh.

Tiếng ồn có nguyên nhân rất đa dạng, mỗi loại xe, dòng xe sẽ có những đặc điểm riêng, do vậy cũng có những phương pháp chống ồn khác nhau. Tùy vào điều kiện tài chính và tình hình thực tế, bạn nên cân nhắc để lựa chọn phương thức chống ồn phù hợp, qua đó có được sự thoải mái nhất trong các hành trình của mình.