Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến số 1 (Tên trước đây là: Dự án đường sắt trên cao Hà Nội, đoạn Ngọc Hồi – Yên Viên) là dự án được Bộ GTVT và UBND TP Hà Nội đánh giá là ưu tiên số 1 trong các tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội bởi lẽ nó không những có tầm quan trọng đặc biệt đối với hệ thống giao thông đô thị của Thủ đô mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc kết nối hệ thống vận tải đường sắt của ngành đường sắt Việt Nam và hệ thống đường sắt đô thị.
Đường sắt quốc gia Hà Nội đi theo các tuyến vành đai phía Đông kết nối Ngọc Hồi - Lạc Đạo - Bắc Hồng - Thạch Lỗi (không đi vào trung tâm thành phố Hà Nội); các đoạn Ngọc Hồi - Yên Viên và Gia Lâm - Lạc Đạo chuyển thành đường sắt đô thị sau khi tuyến vành đai phía Đông đưa vào khai thác. Giao UBND thành phố Hà Nội chủ trì nghiên cứu, đầu tư Tuyến đường sắt đô thị từ Yên Viên đi Ngọc Hồi.
 |
| Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội (MRB) cho biết, đang phối hợp với Ban Quản lý dự án đường sắt (Bộ Giao thông Vận tải) bàn giao, tiếp nhận một phần hồ sơ tài liệu dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1, đoạn Yên Viên - Ngọc Hồi. |
Tổ hợp ga Ngọc Hồi là điểm đầu của tuyến đường sắt quốc gia Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh, có chức năng ga lập tàu của đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị và khu đề-pô của đường sắt đô thị”.
Như vậy, liên quan đến việc kết nối đường sắt tại các đô thị trong đó có mạng lưới đường sắt khu vực đầu mối Hà Nội, Thủ tướng đã quyết định chuyển đoạn tuyến Ngọc Hồi - Yên Viên và Gia Lâm - Lạc Đạo thành đường sắt đô thị sau khi tuyến đường săt quốc gia phía Đông đưa vào khải thác. Giao Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội chủ trì nghiên cứu, đầu tư tuyến đường sắt đô thị số 1 từ Yên Viên đi Ngọc Hồi. Tổ hợp ga Ngọc Hồi là điểm đầu của tuyến đường sắt quốc gia Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh có chức năng ga lập tàu đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị và đề-pô của đường sắt đô thị.
Để cụ thể hóa mạng lưới quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan đơn vị trong việc bố trí nguồn lực đầu tư phát triển mạng lưới đường, Thủ tướng chính phủ đã phê duyệt kế hoạch, chính sách, giải pháp và nguồn lực thực hiện quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại Quyết định số 396/QĐ-TTg ngày 17/4/2023.
Theo đó, định hướng nhà nước ưu tiên tập trung nguồn lực đề đầu tư, nâng cấp, bảo trì, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường sắt trong đó có đường sắt, huy động mọi nguồn lực để đầu tư phát triển đường sắt, giao UBND các tỉnh, thành phố chủ động huy động nguồn vốn hợp pháp để đầu tư các kết nối từ đường sắt đô thị, đường sắt chuyên dùng…
Quyết định cũng nêu ra các chính sách, giải pháp, nguồn lực thực hiện quy hoạch.
Đối với tuyến đường sắt đô thị số 1 đoạn Yên Viên - Ngọc Hồi: Bộ GTVT bàn giao hồ sơ dự án cho UBND TP Hà Nội tiếp tục nghiên cứu, đầu tư; chủ trì phối hợp với UBND TP Hà Nội xác định lộ trình đầu tư khu tổ hợp Ngọc Hồi, tuyến đường sắt vành đai phía Đông để thống nhất thời điểm bàn giao các đoạn tuyến đường sắt quốc gia cho UBND TP Hà Nội.
Hiện, Ban Quản lý đường sắt đô thị (MRB) đã phối hợp với Ban Quản lý dự án đường sắt - Bộ Giao thông vận tải (PMUR) thực hiện công tác bàn giao, tiếp nhận một phần hồ sơ tài tài liệu có liên quan đến Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1, Yên Viên - Ngọc Hồi.