Phương tiện cơ giới tăng chóng mặt
Theo thống kê của Uỷ ban ATGT Quốc gia, tính đến năm 2020 Việt Nam có 4,65 triệu xe ô tô tăng 2,95 triệu xe so với năm 2010. Số lượng xe máy tính đến năm 2020 là 72,06 triệu xe, tăng 40,6 triệu xe so với năm 2010. Trung bình tốc độ tăng trưởng 7% so với xe máy và 10% so với xe ô tô.
Trong giai đoạn 2001 đến 2010 Việt Nam có 120.103 người tử vong do TNGT, trung bình mỗi năm có 12.010 người chết do TNGT. Giai đoạn 2011 đến 2020, Việt Nam có 85,014 người chết do TNGT, trung bình 8.501 người chết do TNGT.
Ông Trần Hữu Minh – Chánh văn phòng Uỷ ban ATGT Quốc gia cho rằng, hậu quả của TNGT để lại rất lớn cho con người và xã hội. Nhiều nghiên cứu chỉ ra, thiệt hại do TNGT tại Việt Nam, dao động từ 2-3% GDP cả nước. Nếu không quyết tâm kềm chế TNGT thành quả của sự nỗ lực phát triển sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.
 |
| Tính đến năm 2020 Việt Nam có 4,65 triệu xe ô tô tăng 2,95 triệu xe so với năm 2010. Số lượng xe máy tính đến năm 2020 là 72,06 triệu xe, tăng 40,6 triệu xe so với năm 2010. |
“Tốc độ tăng trưởng về phương tiện giao thông ở Việt Nam ngày một tăng nhanh, trung bình 1.000 người dân sở hữu 670 xe máy. Viêc gia tăng phương tiện cá nhân là vấn đề đáng lo ngại. Người dân càng sử dụng phương tiện cá nhân nhiều, TNGT cũng sẽ tăng theo. Việt Nam hiện có sấp xỉ 100 triệu người dân, với mỗi giải pháp nâng cao an toàn giao thông hiệu quả, người dân sẽ được hưởng lợi trực tiếp, kinh tế xã hội sẽ có những bước tiến phát triển nhanh chóng”. – ông Trần Hữu Minh cho biết thêm.
Theo ông Trần Hữu Minh, trung bình mật độ đường bộ ở nước ta chỉ đạt 0,3km/km2 và 1,12km/1.000 người dân. Việc gia tăng phương tiện cá nhân gây nên vấn đề ùn tắc giao thông đang được rất là quan tâm nhất là ở một số thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng... Tuy nhiên, đến nay chưa có giải pháp căn cơ giải quyết triệt để tình trạng ùn tắc mà chỉ mang tính chất tương đối hoặc tạm thời. Do lượng phương tiện tăng nhanh, Vấn đề phơi nhiễm của người tham gia giao thông cũng đang được xã hội quan tâm, nhiều chất độc do phương tiện thải ra đòi hỏi cần có lộ trình kiểm soát.
Vai trò của truyền thông
Trước thực tế trên, ông Trần Hữu Minh – Chánh văn phòng Uỷ ban ATGT Quốc gia nhận định, truyền thông đóng vai trò quan trọng để thực hiện hiệu quả các kế hoạch và giải pháp giảm thiểu tai nạn giao thông. Bên tuyên truyền, sự vào cuộc của địa phương cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tai nạn giao thông.
“Nhiều địa phương vào cuộc quyết liệt tình hình tai nạn giao thông cải thiện rất tốt và ngược lại với các địa phương không quyết liệt, tình hình tai nạn giao thông diễn ra rất phức tạp” – ông Trần Hữu Minh thông tin.
Ngoài ra, ông Trần Hữu Minh cho rằng, song song với việc phát triển kinh tế - xã hội việc thường xuyên rà soát, thay đổi và bổ sung quy định, luật pháp sao cho phù hợp với tình hình thực tế là hết sức cần thiết đối với việc tăng cường công tác đảm bảo an toàn giao thông. Bên cạnh đó, thúc đẩy phương thức vận tải có mức độ an toàn cao hơn như đường sắt đô thị, xe buýt công cộng, xe đạp… Hiện nay, cũng còn một số lỗ hổng về luật pháp cần được cải thiện như: Quy chuẩn về thiết bị cho trẻ em trên xe ô tô và mũ bảo hiểm cho trẻ em khi ngồi trên xe máy…
 |
| Việt Nam đã có những đột biến về cải thiện tình hình an toàn giao thông |
Trao đổi về vấn đề này, Tiến sĩ Tom Carroll đại diện tổ chức Vital Strategies, cho rằng, Việt Nam đã có những đột biến về cải thiện tình hình an toàn giao thông như: Ban hành quy định về việc bắt buộc đội mũ bảo hiểm, đã đem lại những kết quả đáng kinh ngạc. Sự hiệu quả của chính sách phụ thuộc không nhỏ vào việc phối hợp, truyền thông của các đơn vị lực lượng chức năng, báo chí, chính quyền… từ đó giúp người tham gia giao thông có những nhìn nhận nghiêm túc về an toàn giao thông.
“Ở Việt Nam, TNGT chủ yếu xảy ra bởi nguyên nhân như sử dụng rượu bia khi lái xe, vượt quá tốc độ khi điều khiển phương tiện, không chấp hành biển báo giao thông,… đây đều là những nguyên nhân chủ quan, với các chiến dịch truyền thông được thực hiện hiệu quả, qua thời gian sẽ làm thay đổi những thói quen, hành vi xấu của người tham gia giao thông” – Tiến sĩ Tom Carroll chia sẻ.
Tuy nhiên, ông Tom Carroll cho rằng, cần xây dựng chiến lược cụ thể, tập trung vào lựa chọn các kênh truyền thông hiệu quả, có khi là những phương tiện truyền thống hoặc mạng xã hội, quảng cáo ngoài trời, quan hệ công chúng, truyền thông lan truyền...
Tiến sĩ Carroll chia sẻ thêm, cần phải phân tích rõ những vấn đề về truyền thông, mục đích và xác định đối tượng để có thể đạt được kết quả mong muốn. Có nhiều vấn đề xảy ra cùng một lúc, bởi vậy cần bóc tách đối tượng tuyên truyền để việc thay đổi nhận thức được hiệu quả hơn. Lựa chọn truyền thông với thói quen tiếp cận, có sự tương tác cao nhất đối với đối tượng truyền thông. Bên cạnh đó cần phân tích hành vi để có thể đưa ra những mức phạt phù hợp, phường thức tuyên truyền phù hợp hơn.