254 bị cáo bị xử 11 tội danh
Vào ngày 18/7 tới đây, TAND TP Hồ Chí Minh sẽ xét xử sơ thẩm vụ án “Đưa hối lộ; Nhận hối lộ; Môi giới hối lộ; Giả mạo trong công tác; Sản xuất, mua bán, trao đổi hoặc tặng cho phần mềm để sử dụng vào mục đích trái pháp luật; Xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mãnh viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác; Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức; Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Tham ô tài sản”.
Bị can Trần Kỳ Hình. Ảnh: Công an TP Hồ Chí Minh.
Trong vụ án này, bị can chức vụ cao nhất là Cục trưởng và nguyên Cục trưởng Đăng kiểm Việt Nam (ĐKVN). Theo cáo trạng, đến thời điểm tháng 2/2023, trên cả nước có 280 Trung tâm Đăng kiểm (TTĐK), gồm: 20 TTĐK khối V trực thuộc Cục ĐKVN; 64 TTĐK khối S trực thuộc Sở Giao thông vận tải (GTVT) các tỉnh, thành và 196 TTĐK khối D là khối tư nhân. Tại TP Hồ Chí Minh có 17 TTĐK gồm: 5 TTĐK khối V và 2 chi nhánh; 3 TTĐK khối S và 9 TTĐK khối D.
Ngày 26 và 28/10/2022, trong lúc tuần tra, tổ công tác của Phòng CSGT Công an TP Hồ Chí Minh phát hiện 2 xe ô tô: 50H-100.20 và 51D-325.89 có dấu hiệu cơi nới thùng xe so với quy chuẩn nên kiểm tra. Kết quả xác định số đo kích thước thành, thùng xe trùng khớp với với số đo kích thước trong giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện xe cơ giới đường bộ (giấy chứng nhận kiểm định). Tuy nhiên, sai lệch so với số đo theo thông số kỹ thuật của xe trên cơ sở dữ liệu của Cục ĐKVN nên chuyển cơ quan điều tra để xác minh.
Từ dấu hiệu tội phạm, Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh điều tra, xác định hành vi phạm tội có tổ chức xuyên suốt từ Cục ĐKVN đến các TTĐK phương tiện cơ giới, Chi cục Đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại TP Hồ Chí Minh và các địa phương trên cả nước.
Nhận hối lộ từ 1,5 – 3 triệu đồng/hồ sơ
Cáo trạng xác định tại Cục ĐKVN từ lãnh đạo Cục đến lãnh đạo và đăng kiểm viên (ĐKV) Phòng kiểm định xe cơ giới (Phòng VAR) và Phòng Tàu sông; lãnh đạo, ĐKV, các TTĐK, các Chi cục Đăng kiểm tại TP Hồ Chí Minh và trên cả nước đã lợi dụng nhiệm vụ, quyền hạn được giao về đăng kiểm, đã cố ý làm trái các quy định pháp luật, móc nối với các doanh nghiệp, chủ phương tiện, cá nhân, thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật.
Bị can Đặng Việt Hà. Ảnh: Công an TP Hồ Chí Minh.
Đối với Phòng VAR, trong quá trình thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo xe cơ giới (TKCTXCG), lãnh đạo và ĐKV cùng chuyên viên Phòng VAR lợi dụng vị trí công tác, nhận tiền hối lộ của các công ty từ 1,5 - 3 triệu đồng/hồ sơ, để không thực hiện đúng quy trình thẩm định, kiểm tra, bỏ qua lỗi trên hồ sơ thiết kế, từ đó cấp giấy chứng nhận thẩm định TKCTXCG trái quy định.
Từ tháng 3/2019, Trần Anh Quân được bổ nhiệm quyền Trưởng Phòng VAR, các ĐKV đã gặp Quân để báo cáo có nhận hối lộ của các công ty thiết kế (CTTK) trong quá trình thẩm định hồ sơ (TĐHS). Theo đó, Quân và các ĐKV thống nhất hàng tháng chia tiền nhận hối lộ theo tỉ lệ: Quân 700.000 đồng/hồ sơ (gồm phần Quân hưởng, chi ngoại giao và phần Quân chia cho lãnh đạo Cục là Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà), các Phó phòng nhận 100.000 đồng/hồ sơ, nhân viên văn phòng 50.000 đồng/hồ sơ/người, số còn lại ĐKV hưởng.
Hàng tháng sau khi nhận tiền hối lộ của các CTTK, các ĐKV tính toán, đếm số lượng hồ sơ được phân công kiểm định nhân với số tiền đã quy ước rồi chia và đưa cho Quân cùng những người khác. Khi nhận được tiền, Quân đưa cho Cục trưởng Trần Kỳ Hình 60 triệu đồng/tháng, Đặng Việt Hà (Phó Cục trưởng phụ trách Phòng VAR) 20 triệu đồng/tháng, một phần Quân dùng ngoại giao, phần còn lại Quân hưởng.
Từ tháng 8/2021, Trần Kỳ Hình nghỉ hưu, Đặng Việt Hà được bổ nhiệm Cục trưởng. Trong cuộc họp với lãnh đạo Phòng VAR, Hà yêu cầu hàng tháng phải báo cáo chính xác số liệu hồ sơ đã thẩm định, với mục đích phải đảm bảo lợi ích của Hà cao nhất. Sau đó, Quân triệu tập ĐKV, lãnh đạo Phòng VAR thống nhất chia tiền theo tỉ lệ: Hà 400.000 đồng/hồ sơ, Quân 300.000 đồng/hồ sơ, các Phó phòng VAR 100.000 đồng/hồ sơ/người, đưa vào quỹ ngoại giao 140.000 đồng/hồ sơ, nhân viên văn phòng 40.000 đồng/hồ sơ/người, số tiền còn lại các ĐKV hưởng.
Nhận hối lộ hơn 60 tỷ đồng
Cáo trạng cũng xác định tháng 12/2022, khi Công an TP Hồ Chí Minh đã khởi tố vụ án, khởi tố nhiều bị can liên quan các TTĐK, do sợ bị Công an phát hiện hành vi sai phạm, Hà trả lại 5 tỷ đồng (tiền do các ĐKV nhận hối lộ của các công ty thiết kế chia cho Hà) cho Quân nhận và giao cho Nghiêm Văn Cường giữ.
Sau đó, để tìm hiểu thông tin cơ quan công an đang điều tra vụ án liên quan đến các TTĐK, khi được Lại Thái Phong (Phó Chánh Văn phòng Cục ĐKVN) nói có quen với Nguyễn Văn Chung (người có nhiều mối quan hệ với các cơ quan công an), nên Hà nói Phong nhờ Chung tìm hiểu xem công an xử lý thế nào. Sau đó, Hà bảo Quân dùng 5 tỷ đồng đổi thành 100.000 USD, Quân chỉ đạo Nguyễn Phương Nam gặp Cường để lấy 5 tỷ đồng Cường giữ đổi 100.000 USD đưa Quân để đưa Hà. Sau đó, Hà đưa Phong 100.000 USD để đưa Chung và bị Chung chiếm đoạt số tiền này. Ngày 29/8/2023, Hà có đơn tố cáo Chung lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Hà. Cơ quan điều tra đã làm rõ hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Chung và hành vi môi giới hối lộ của Lại Thái Phong.
Cáo trạng xác định từ 1/3/2019-30/9/2022, lãnh đạo Cục ĐKVN; lãnh đạo, ĐKV Phòng VAR đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, cùng nhau nhận hối lộ của 16 công ty, bỏ qua các lỗi, sai sót trên hồ sơ thiết kế, xác nhận và cấp 29.676 giấy chứng nhận thẩm định thiết kế, nhận hối lộ 60,506 tỷ đồng.
Đối với Trần Kỳ Hình, từ tháng 3/2019-7/2021, nhận hối lộ 1,680 tỷ đồng. Ngoài ra, Hình còn nhận hối lộ liên quan đến việc thành lập TTĐK và nhận hối lộ từ các TTĐK hơn 5,484 tỷ đồng. Tổng số tiền bị can Hình nhận hối lộ hơn 7,164 tỷ đồng. Tại cơ quan điều tra, Hình số tiền nhận hối lộ từ các TTĐK chỉ được 3.378.480.000 đồng (trong đó bao gồm số tiền tương đương 12.000 USD).
Đối với Đặng Việt Hà, từ tháng 3/2019-7/2021, khi còn làm Phó Cục trưởng đã nhận hối lộ 320 triệu đồng. Từ tháng 8/2021-9/2022, khi giữ chức Cục trưởng ĐKVN, Hà nhận hối lộ 5.355.200.000 đồng (13.388 giấy chứng nhận thẩm định thiết kế x 400.000 đồng/hồ sơ). Ngoài ra, Hà nhận hối lộ từ Phòng Tàu sông, các Chi cục Đăng kiểm 980 triệu đồng, từ các TTĐK khối V phía Bắc 990 triệu đồng, các TTĐK khối V ở TP Hồ Chí Minh 860 triệu đồng. Tổng số tiền Đặng Việt Hà nhận hối lộ 8,550 tỷ đồng.
Tân Tiến