Hành vi xếp hành lý trên nóc ô tô chở người trong các dịp lễ Tết tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an toàn giao thông và bị xem là vi phạm pháp luật nếu không đáp ứng được các quy định hiện hành. Điều này đã được quy định rõ trong Điều 17 Thông tư 39/2024/TT-BGTVT, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Cụ thể, theo Thông tư này, chiều rộng xếp hàng hóa trên phương tiện giao thông cơ giới đường bộ phải tuân theo chiều rộng của thùng xe được thiết kế và ghi nhận trong giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.
Về chiều dài, hàng hóa không được vượt quá 1,1 lần chiều dài toàn bộ xe hoặc vượt quá 20m. Những quy định này nhằm đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển và lưu thông trên đường bộ.
Đối với ô tô chở người, Thông tư quy định nghiêm ngặt rằng không được phép xếp hành lý hoặc hàng hóa nhô ra ngoài kích thước bao ngoài của xe.
Đặc biệt, hành lý không được xếp trên nóc xe, trừ khi phương tiện đó có thiết kế được cơ quan đăng kiểm chứng nhận cho phép. Như vậy, hành động chất hành lý trên nóc ô tô chở người - dù chỉ để tạm thời cũng được xem là vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt nếu gặp lực lượng chức năng.
Liên quan đến chế tài xử phạt, tại Điều 34 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định mức phạt tiền từ 8 triệu đồng đến 10 triệu đồng cho các hành vi điều khiển xe chở hàng vượt quá khổ giới hạn của xe hoặc của đường bộ, cũng như chở hàng vượt kích thước giới hạn xếp hàng hóa cho phép.
Người vi phạm không chỉ chịu phạt tiền mà còn đối mặt với rủi ro bị yêu cầu hạ tải, gây mất thời gian và làm gián đoạn chuyến đi.
Tại Điều 20 của Nghị định 168/2024 quy định về xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển ô tô chở hành khách, ô tô chở người và các loại xe tương tự ô tô chở hành khách vi phạm quy định về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông nêu: "Phạt từ 600 - 800 nghìn đồng nếu vi phạm sắp xếp, chằng buộc hành lý, hàng hóa không bảo đảm an toàn; để rơi hành lý, hàng hóa trên xe xuống đường; để hàng hóa trong khoang chở hành khách".
Ngoài yếu tố pháp lý, việc chở hành lý trên nóc xe còn làm tăng nguy cơ mất an toàn trong quá trình lưu thông.
Khi hành lý được xếp cao trên nóc xe, trọng tâm của phương tiện bị thay đổi, dễ gây mất cân bằng, đặc biệt khi xe di chuyển qua những khúc cua gấp, đường đèo dốc, hoặc trong điều kiện thời tiết xấu. Tại các tốc độ cao, hành lý có thể bị xê dịch hoặc rơi xuống, gây nguy hiểm cho các phương tiện khác.