Chưa thực sự thu hút
Theo Sở GTVT TP Hà Nội, đã trở thành một đại đô thị với quy mô dân số lên tới hơn 8,3 triệu dân. Đáng chú ý, thành phố hiện có 7,78 triệu phương tiện, trong đó có hơn 1 triệu ô tô và hơn 6,5 triệu xe máy, gần 200 nghìn xe máy điện.
Trong bối cảnh đó, phát triển hệ thống giao thông công cộng được coi là một trong những giải pháp khả thi, bền vững để từng bước giảm ùn tắc giao thông.
Những năm qua, vận tải hành khách công cộng (VTHKCC) của Hà Nội đã có sự phát triển khá ấn tượng, số lượng phương tiện xe buýt đã tăng. Tuy nhiên, hệ thống phương tiện VTHKCC của Thủ đô mới đảm nhiệm được một tỷ lệ chưa cao nhu cầu đi lại của người dân. Hành khách sử dụng phương tiện công cộng chủ yếu là học sinh, sinh viên và người lớn tuổi.
 |
| Buổi tọa đàm “Làm gì để xe buýt hấp dẫn hơn?” do Báo Giao thông tổ chức chiều ngày 30/11. |
Chia sẻ tại buổi tọa đàm “Làm gì để xe buýt hấp dẫn hơn?” do Báo Giao thông tổ chức chiều ngày 30/11, ông Nguyễn Hoàng Hải - Giám đốc Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng Hà Nội chi biết: “Hiện nay xe buýt Hà Nội vận tải công cộng đáp ứng được gần 18% nhu cầu đi lại. Con số này vẫn còn khiêm tốn vì mục tiêu được đề ra của cả năm 2022 là 23%. Có rất nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan, từ tính hợp lý của mạng lưới, chất lượng phục vụ đến chất lượng công tác vận hành…”.
Riêng về yếu tố chủ quan, ông Nguyễn Hoàng Hải cho rằng, mạng lưới xe buýt chưa hợp lý khiến nhiều chuyến đi bị lòng vòng làm giảm tính hấp dẫn; tính liên thông, trung chuyển nội mạng còn thiếu; trùng lặp tuyến…
“Nói về chất lượng phục vụ, có 2 thành phần chính là phương tiện và người lái, người phục vụ trên xe buýt đều còn tồn tại một số vấn đề. Đâu đó chúng ta vẫn còn nghe những trường hợp lái xe ẩu, phương tiện xập xệ,… làm giảm tính hấp dẫn. Một yếu tố nữa là chất lượng vận hành, theo khảo sát của chúng tôi, đa số hành khách đều cho biết thời gian chuyến đi kéo dài, không đúng giờ. Thậm chí, nhiều hành khách còn nói chúng tôi chấp nhận đi xe chất lượng thấp hơn nhưng phải đúng giờ” – ông Nguyễn Hoàng Hải thông tin thêm.
Bên cạnh đó, những dịch vụ phụ trợ như thông tin hành khách, hạ tầng, khả năng kết nối tiếp cận vẫn đang còn nhiều tồn tại; Lượng phương tiện công cộng chỉ chiếm một lượng nhỏ so với nhu cầu đi lại; nhận thức của người dân với phương tiện công cộng còn nhiều định kiến.
Ông Nguyễn Hoàng Hải cho rằng, tổng hòa của các yếu tố nêu trên khiến bức tranh VTHKCC chưa được đẹp, hấp dẫn để người dân sẵn sàng từ bỏ xe máy, phương tiện cá nhân để chuyển sang xe buýt.
Ưu tiên cho xe buýt
Tại buổi Tọa đàm, Ông Nguyễn Tuyển - Trưởng phòng Quản lý vận tải Sở GTVT Hà Nội cho biết: “Thời gian tới, Sở GTVT Hà Nội sẽ tập trung vào các giải pháp chính: Rà soát mạng lưới, đánh giá hiệu quả các tuyến xem tuyến nào cần phải điều chỉnh; tiếp tục tăng khả năng tiếp cận của xe buýt. Những khu vực chưa có xe buýt tiếp cận sẽ có thể mở mới hoặc điều chỉnh”.
Bên cạnh đó là rà soát kết nối với các loại hình VTHKCC khác, kết nối từ không gian, thời gian, thông tin; tổ chức hoạt động vận tải để các loại hình hỗ trợ nhau, cùng thu hút người dân sử dụng VTHKCC, từ phương tiện sức chứa lớn, sức chứa nhỏ, metro, minibus, taxi, xe hai bánh…
 |
| Xe buýt hiện nay chưa thực sự thu hút được người dân sử dụng, do đó cần đồng bộ nhiều giải pháp để thay đổi. |
“Đặc biệt, chúng tôi cũng sẽ tiếp tục tiếp nhận, rà soát sự phản ánh của hành khách để cải thiện chất lượng. Ngoài đầu tư, đổi mới phương tiện, phương tiện đang hoạt động cũng phải rà soát đảm bảo chất lượng” – ông Tuyển thông tin thêm.
Đối với hạ tầng xe buýt, ông Tuyển cho biết, cơ quan chức năng cũng sẽ phải rà soát, đánh giá, không để tình trạng lợi dụng điểm dừng/nhà chờ xe buýt vào mục đích khác, tình trạng ô nhiễm. Đồng thời nghiên cứu, mạnh dạn đề xuất TP những tuyến đường phù hợp để mở làn riêng cho xe buýt.
Theo ông Nguyễn Xuân Thủy - Phó Vụ trưởng Vụ Vận tải, Bộ GTVT, hiện nay diện tích đường vẫn giữ nguyên trong khi số lượng phương tiện ngày càng tăng thì rất khó để tăng tốc độ.
“Chúng ta phải tổ chức giao thông để tránh ùn tắc, phải tổ chức giao thông để làm sao không cấm người dân sử dụng phương tiện cá nhân nhưng họ sẽ gặp khó khăn hơn khi đi vào khu vực đó, còn các phương tiện công cộng lại dễ dàng hơn để có thể tạo điều kiện, ưu thế cho VTHKCC. Phương án tốt nhất vẫn là tổ chức giao thông trên từng tuyến sao cho phù hợp” – ông Nguyễn Xuân Thủy chia sẻ.
Ông Nguyễn Hoàng Hải - Giám đốc Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng Hà Nội cho rằng, ngoài nhiều thứ bản thân xe buýt phải làm như tổ chức mạng lưới, nâng cao chất lượng phương tiện, đào tạo lái xe, ứng dụng công nghệ, kiểm tra kiểm soát, xử lý vi phạm, thông tin tuyên truyền…, phải nhìn nhận lại việc ưu tiên cho xe buýt.
“Thế nào là ưu tiên về hạ tầng. Phải thống nhất hạ tầng, ưu tiên quỹ đất cho giao thông công cộng. Quỹ đất là để làm hạ tầng làm điểm đầu cuối, điểm trung chuyển, điểm dừng đỗ tạo sự thuận lợi nhất cho người dân tiếp cận với xe buýt thì mới có thể thu hút được. Rõ ràng chúng ta đều thống nhất phải ưu tiên cho xe buýt nhưng cách nhìn nhận, ứng xử đang rất khác nhau”. – ông Nguyễn Hoàng Hải cho hay.