Có thể xử lý hình sự nếu đơn vị, doanh nghiệp cấp khống giấy đi đường

Nguyễn Hữu Nguyên tự làm giấy đi đường định lưu thông qua chốt.

Những vụ việc điển hình

Ngày 17/8, tổ công tác Y7/141, CATP Hà Nội làm nhiệm vụ tại đường Nguyễn Trãi hướng đi Ngã Tư Sở, phát hiện một nam thanh niên điều khiển xe máy trên đường có dấu hiệu nghi vấn nên đã kiểm tra hành chính.
Qua kiểm tra, nam thanh niên tường trình là Nguyễn Hữu Nguyên, SN 1993, trú tại xã Liên Bạt, huyện Ứng Hoà, Hà Nội. Người này xuất trình nhiều giấy tờ tùy thân trong đó có giấy đi đường do một Cty cấp. Tuy nhiên, qua đấu tranh, tổ công tác làm rõ, Nguyên không phải là nhân viên của công ty trên. Giấy đi đường này do Nguyên tự làm giả để dùng vào việc đi đường. Tổ công tác đã bàn giao đối tượng cùng với những tang vật liên quan về Công an phường Thượng Đình.
Trước đó, vào khoảng 12g30 ngày 11/8, tại chốt phòng dịch Covid-19 trên Km 436+550 đường Hồ Chí Minh qua xã Trần Phú, huyện Chương Mỹ, Hà Nội, tổ công tác đã kiểm tra xe ô tô BKS 98A-272.94, trên xe có hai thanh niên có dấu hiệu sử dụng giấy tờ giả. Nam thanh niên xuất trình cho tổ công tác 2 CMND, 2 giấy xét nghiệm nhanh Covid-19 mang tên Ngô Văn Kh., SN 1988 ở xã Bắc Lý, huyện Hiệp Hoà, Bắc Giang và Bùi Thị V., SN 1991 ở xã Hạ Bì, huyện Kim Bôi, tỉnh Hoà Bình kèm theo một giấy đi đường cấp cho Ngô Văn Kh..
Theo tường trình ban đầu, anh Kh. đang chở chị V. từ Hoà Bình về công ty để làm việc. Tuy vậy, qua kiểm tra, tổ công tác phát hiện giấy đi đường cấp cho anh Kh. có dấu hiệu giả mạo. Khai thác tại chỗ, anh Kh. cho biết đang chở chị V. từ Công ty Samsung DSV ở xã Yên Trung, huyện Yên Phong, Bắc Ninh về Kim Bôi, Hoà Bình để chị V. thăm bà nội chồng đang bị ốm nặng với giá 500.000 đồng. Giấy đi đường anh Kh. xin được từ một người “anh xã hội” rồi tự điền tên tuổi vào.
Cũng tại Hà Nội, ngày 12/8, Công an quận Thanh Xuân thông tin, đơn vị đang thụ lý điều tra vụ 3 thanh niên trình 9 giấy đi đường, khai mua ở cửa hàng cầm đồ tại quận Đống Đa. Vụ việc được phát hiện trước đó, vào ngày 6/8, tại chốt phòng, chống dịch Covid-19 ở đầu ngõ 214, Nguyễn Xiển, phường Hạ Đình.
Thời điểm trên, lực lượng chức năng quận Thanh Xuân kiểm tra, phát hiện 3 trường hợp, cùng trú tại quận Hoàng Mai sử dụng giấy đi đường để qua chốt có biểu hiện nghi vấn. Ngay sau đó, lực lượng chức năng đã đưa 3 trường hợp này về trụ sở Công an phường Hạ Đình để xác minh, làm rõ. Ba thanh niên này khai nhận đã mua 9 giấy đi đường với tổng số tiền 12 triệu đồng tại một cửa hàng cầm đồ ở đường Láng, quận Đống Đa.

Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự

Luật sư Đinh Thị Nguyên, Đoàn luật sư TP Hà Nội phân tích, việc tổ chức hay cá nhân đứng đầu thực hiện làm, cấp giả để người sử dụng giấy tờ không đúng quy định, giấy tờ giả nhằm hợp thức hoá thủ tục để được qua chốt kiểm soát dịch vì lợi ích cá nhân ngoài việc bị xử phạt hành chính thì họ còn có thể bị xử lý hình sự về hành vi vi phạm của mình.

Do đó, theo luật sư Nguyên, nếu cơ quan chức năng xác định các cơ quan, tổ chức cấp giấy đi đường cho người không làm việc tại đơn vị có thể bị xử lý hình sự về hành vi giả mạo trong công tác theo quy định tại Điều 359, BLHS năm 2015. Đối với người sử dụng giấy đi đường, trường hợp biết đây là giấy không đúng nhưng vẫn dùng để thực hiện hành vi trái pháp luật thì cũng có thể bị xử lý hình sự về hành vi sử dụng giấy tờ giả của cơ quan tổ chức theo Điều 341, BLHS năm 2015.

Lực lượng chức năng lập biên bản xử phạt một trường hợp vi phạm quy định trong phòng, chống dịch. Ảnh minh hoạ

Ngoài ra, bản thân người vi phạm cũng có nguy cơ bị mắc bệnh cũng như làm lây cho người thân, dẫn đến hành vi làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng thì người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự theo Điều 240, BLHS năm 2015 về tội “Làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm truyền nhiễm cho người”. Người phạm tội có thể bị phạt tù cao nhất là 12 năm; bị phạt tiền từ 50-200 triệu đồng; cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.
Để hạn chế tình trạng này, luật sư Nguyên kiến nghị, cơ quan chức năng cần tập trung thực hiện số hóa kết quả xét nghiệm thông qua việc quét QR để có thể kiểm tra ngay trên điện thoại, thiết bị di động và có số điện thoại cán bộ xét nghiệm, kỹ thuật viên làm công tác xét nghiệm trên chính giấy xét nghiệm được cấp, để tổ kiểm dịch, tổ công tác làm công tác đối chiếu, xem xét những đối tượng tình nghi sử dụng giấy tờ giả để đi lại.
Đồng thời, áp dụng chế tài xử phạt nghiêm khắc về mặt hành chính và hình sự đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm; bởi chính những hành vi và thủ đoạn làm giả, mua bán, xin cho, cấp giấy sai đối tượng đã “gián tiếp làm phát sinh dịch bệnh, làm lây lan dịch bệnh trong cộng đồng” khiến Nhà nước và các địa phương khó kiểm soát tình hình dịch bệnh hơn.